nedirbil
  • Anasayfa
  • Yardım
  • Kurumsal
  • Diğer
    • İletişim
  • Giriş yap
  • Kayıt ol

Hamdullah Suphi Tanrıöver

Posted by hezarfen on 22 Şub 2021 in Yazarlar

Hamdullah Suphi Tanrıöver (1885, İstanbul - 10 Haziran,1966 İstanbul), Türk edebiyatçı, yazar, öğretmen, milletvekili, siyasetçi. Kurtuluş Savaşı ve cumhuriyetin ilk yıllarında TBMM'de yaptığı coşkulu konuşmaları nedeniyle "Milli Hatip" ve "Cumhuriyet Hatibi" olarak tanınan bir siyaset adamı ve yazardır. Ayrıca İstiklâl Marşı'nı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde okuyan ilk kişidir.

Tanrıöver, Önce Fecr-i Âti Hareketi içinde, daha sonra Milli Edebiyat toplulukları içinde yer aldı. Zamanla siyasi kimliği, şair ve yazar kimliğinin önüne geçti. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda ve I., II., III., VII., VIII., IX. dönem TBMM'de milletvekilli olarak bulundu. İki defa Milli Eğitim Bakanlığı yaptı. Siyasi yaşamının yanı sıra Türk Ocakları'nın başkanlığını yürüttü. Türk Ocakları'nın kapatılmasından sonra 13 yıl Bükreş'te büyükelçilik görevinde bulundu. Yurda geri döndüğünde Türk Ocakları'nı tekrar kurdu; ismi, aralıklarla toplam 34 yıl başkanlık ettiği bu kurum ile özdeşleşmiştir.İstanbul'daki işgalci güçlere karşı düzenlenen açık hava toplantılarında hitabetin etkili örnekleri olarak gösterilen konuşmalar yaptı ve güçlü bir hatip olarak tanındı. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı (1920) Antalya üyesi olarak seçildi; mecliste Misak-ı Milli lehine konuşmalar yaptı. Meclis-i Mebusan'ın işgal güçleri tarafından kapatılmasından sonra milli mücadeleye katılmak için Ankara'ya gitti. TBMM ilk döneminde meclise milletvekili olarak katıldı. İlk kabinede Maarif Vekili olarak görevlendirildi, bu görevde bir yıl kaldı. Vekilliği sırasında ulusal marş için güfte yarışması açıldı. Mehmet Akif'in yarışmaya katılması için çaba harcadı ve İstiklâl Marşı'nı etkili sesi ile meclis kürsüsünde ilk defa okudu.

I. ve II. TBMM'de İstanbul milletvekili olarak TBMM'de yer aldı. 1925 yılında ikinci kez Millî Eğitim Bakanı oldu. 4 Mart - 19 Aralık 1925 tarihleri arasında bu görevi yürüttü. Bir yandan da Türk Ocakları Başkanlığını sürdürdü. Derneğin merkezini İstanbul'dan Ankara'ya taşıdı. Yeni devletin kültürel yönden teşkilatlanmasında ve Türkiye kültürünün yayılmasında Türk Ocakları’nın büyük rolü oldu. 1931 yılında şube sayısı 278, üye sayısı 32 bine ulaştı. Siyasal bir güç niteliği kazanmaya başlayan kurum, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'in 25 Mart 1931 tarihli gazetelerde yayımlanan talimatı üzerine 10 Nisan'da kendisini feshetti. Türk Ocakları'nın kapanmasının ardından 1931 yılında Bükreş Büyükelçiliği'ne atandı. 13 yıl sürdürdüğü Bükreş büyükelçiliği sırasında Bükreş'te büyük bir Türk mezarlığı yapılmasını ve Gagauz kasaba ve köylerinde Türkçe eğitim yapan okullar açılmasını sağladı. 1944 yılında büyükelçilikten emekliye ayrıldı ve siyasete geri döndü.

1945 yılında İçel ve 1946 yılında İstanbul milletvekili olarak yeniden Meclis'e girdi. 10 Mayıs 1949 tarihinde İstanbul'da yeniden açılan Türk Ocakları'nın başkanı oldu. 1950 seçimlerinde Demokrat Parti (DP) listesinden bağımsız Manisa milletvekili, 1954 yılında yine DP'den İstanbul milletvekili seçildi. 1957 yılında Hürriyet Partisi adayı olarak katıldığı seçimleri kaybetti. Konuşmaları 'Dağ Yolu' (1928-1931), yazıları da 'Günebakan' (1929) isimli kitaplarda toplandı.

Henüz yorum yok


Form yükleniyor...

Mart 2021
Pts Sal Çrs Prs Cum Cts Pzr
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31        
 << <   > >>

Arama

Kategoriler

NedirBil Ansiklopedi

Yardım

Kurumsal

Son Gönderiler

  • Osman Gazi
  • Orhan Gazi
  • Murad Hüdavendigar
  • Yıldırım Bayezid
  • Sultan Çelebi Mehmed
  • Sultan İkinci Murat
  • Fatih Sultan Mehmed
  • Sultan İkinci Bayezid
  • Yavuz Sultan Selim
  • Kanuni Sultan Süleyman

XML Feeds

  • RSS 2.0: Gönderiler, Yorumlar
  • Atom: Gönderiler, Yorumlar
What is RSS?

©2021 by Osman Bayrak • İletişim • Yardım • Advanced CMS

Online manual generator

Web sitemizdeki çerezleri (cookie) kullanıcı deneyimini artıran teknik özellikleri desteklemek için kullanıyoruz. Tanımlama bilgileri, temel site işlevselliğini etkinleştirmek için (özellikle istenmeyen posta gönderenleri algılamak için) gereklidir.